ΔΗΜΗΤΗΡΣ ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ

Δημήτρης Παπαϊωάννου: “Gay δεν  είναι ιδιότητα, προτέρημα η παράσημο”

Συναντήσαμε τον Δημήτρη Παπαϊωάννου, μια μέρα μετά την ανάγνωση της Τέταρτης Ραψωδίας της Ιλιάδος του Ομήρου, σε μετάφραση του πλέον ειδικού στον Όμηρο Δημήτρη Μαρωνίτη από την μοναδική  Ρένη Πιττακή στο Εθνικό Θέατρο, όπου είχε την σκηνοθετική επιμέλεια.

Ήταν μια βροχερή Παρασκευή, στην οδό Βουτάδων στο Γκάζι. Μελαγχολική σα την ποίηση του Κ.Π.Καβάφη.  Με μια αισιόδοξη υγρασία αλλαγής, σα σκηνή από μια σύγχρονη  αργοναυτική εκστρατεία,  με χρυσόμαλλο δέρας, τον   Δημήτρη Παπαϊωάννου.

Εμφανίστηκε  ενθουσιασμένος, με εκείνο το γνωστό εφηβικό παράστημα , έτοιμος να μιλήσει για όλα,  μετατρέποντας το τοπίο με τον λόγο και την παρουσία του, σε ένα μαγικό σκηνικό.  Χαρακτηριστικό των σπουδαίων καλλιτεχνών, που η δύναμη και το πάθος τους είναι αδύνατο να μη σε επηρεάσουν αν έρθεις σε επαφή μαζί τους.

Ο Γιώργος Τσιτιρίδης και ο Τέλλος Φίλης προσπάθησαν όσο μπορούσαν να αντισταθούν στην γοητεία του. Δεν τα κατάφεραν. Τους κατέκτησε με την αυθόρμητη ειλικρίνεια του  και το… μελαγχολικό του κέφι.

Ένας από τους λόγους που θέλαμε να συναντηθούμε είναι ότι θεωρούμε εξαιρετικό, ότι ένας άνθρωπος ο οποίος ήδη έχει χαρακτηριστεί σαν «Εθνική Προσωπικότητα» μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες, αντί να το εκμεταλλευτεί , εξακολουθεί να  επιμένει σε μια συγκεκριμένη καλλιτεχνική πορεία, παραμένοντας αταλάντευτος σε προσωπικές αξίες,  οι οποίες ενώ άπτονται της πρωτοπορίας,  καταφέρνουν να γίνονται  mainstream παραστάσεις,  κατακτώντας το ευρύ κοινό . Ποια δύναμη σε οδηγεί  και σε κάτι τόσο μοναδικό σαν καλλιτεχνική παρουσία;

Δεν είναι θέμα δύναμης . Aυτός ο χαρακτηρισμός ‘εθνική προσωπικότητα’ είναι μια βλακεία έτσι και αλλιώς.Eτυχε να κάνω μια δουλειά διαστάσεων  εθνικής αποστολής  που πέτυχε.  Δεν είναι  δύναμη  αυτό που με οδηγεί για να κάνω αυτό που θέλω, αλλά επιθυμία : η επιθυμία μου να ζω μια ζωή για μένα καλή.

Κατά την γνώμη μου από όσο σε ξέρω από τα πρώτα χρόνια της Βαβέλ με τα υπέροχα μελαγχολικά σκίτσα ,μέχρι  τώρα είσαι ο ίδιος αλλάζοντας συνεχώς . Ακούγεται οξύμωρο αλλά είναι μια πραγματικότητα. Είσαι ο ίδιος άνθρωπος που ανανεώνεσαι συνεχώς!

Για την δουλειά μου μιλάς, γιατί άλλο  εγώ και άλλο η δουλεία μου. Συνδέονται με μια εσωτερική σήραγγα  ουσιαστική αλλά είναι διαφορετικές οντότητες.

Η πορεία μου από τα 40 μου και μετά είναι να επιστρέψω σ’ αυτό που με ωθούσε όταν ήμουν 20 να εκφράζομαι.  Είναι κάτι που μεταξύ 30 και 40 τo έχασα και τώρα είμαι χαρούμενος κοντά του πάλι, αισθάνομαι ότι ξαναπίνω από αυτήν την πηγή . Δεν είναι ούτε προαποφασισμένα τα βήματα ούτε οδηγημένα από μια αίσθηση αποστολής. Είναι  η προσπάθεια μου και πάλι να ζω την ζωή που μ’ αρέσει. Όσο μπορώ βέβαια.

Οι προσωπικές σου επιλογές, αυτό που είσαι σαν άνθρωπος, σε βοήθησε πολύ σ αυτήν την αλλαγή;

Αυτό που με βοήθησε πολύ, αυτό στο οποίο στάθηκα τυχερός είναι ότι νομίζω πως είμαι ένας άνθρωπος που για κάποιο λόγο έχει επικοινωνιακά χαρίσματα και έτσι όπου και αν οδήγησα  την δουλειά μου,  είχα παρέα.

Αυτό βοήθησε γιατί στους δρόμους που διάλεξα αν ένιωθα ότι κανέναν δεν ενδιέφερε αυτό που κάνω μπορεί να προβληματιζόμουν και με άλλους τρόπους που όμως είμαι τυχερός που δεν συνέβη. Γνωρίζω  καλά ότι υπάρχουν καλλιτέχνες που ακλουθώντας το δικό τους δρόμο είναι πολύ μοναχικότεροι. Καταλαβαίνουν ότι είναι δρόμος που δεν φέρνει μεγάλη παρέα. Εγώ είμαι τυχερός . Πάντα  αυτό που έκανα με έφερνε κοντά στους άλλους. Αυτό δεν είναι μια δική μου ικανότητα, είναι μια τύχη που αυτή είναι η ιδιοσυστασία μου.

Έχω μια ένσταση εδώ γιατί έχεις καταθέσει πάντα με απόλυτη αλήθεια όλα όσα σε καίνε και αυτό εκ τον πραγμάτων έχει ανταπόκριση είναι σαν μια ερωτική ιστορία. Όταν είσαι αληθινός σε μια ερωτική ιστορία δεν μπορεί να μην έχεις ανταπόκριση. 

Δεν συμφωνώ γιατί υπάρχουν ανθρώποi πολύτιμοι που είναι αυτιστικοί , μελαγχολικοί ,κλειστοί στο εαυτό τους και δεν μπορούν όντας  πραγματικά ο εαυτός τους να επικοινωνήσουν με τους άλλους. Γνωρίζω καλλιτέχνες που θαυμάζω και είναι δίπλα  μου τον οποίων  η εργασία δεν μπορεί να βρει επικοινωνία με το κοινό,. Aυτό δεν σημαίνει ότι είναι κακή εργασία η ότι δεν είναι εργασία που ανταποκρίνεται ευθέως με την αλήθεια . Νομίζω  ότι είναι ζήτημα φύσης και όχι αλήθειας, ή ικανότητας.

Μιας και είπες φύση . Ποσό «φυσικά» ζούμε σήμερα;

 Εγώ είμαι τύπος της πόλης  και όσο και να με καταπιέζει η πόλη δεν μπορώ να πω ότι αισθάνομαι ασφυξία μέσα της.  Αυτό  που εμένα μ ενδιαφέρει να πω δεν είναι τόσο η επαφή μας με την φύση αλλά ότι απομακρυνόμαστε από την φύση της ουσιαστικής επικοινωνίας. Aυτό είναι η αρρώστια μας και ως προς αυτό πιστεύω ότι ζούμε  αφύσικα.

Έχεις αγαπηθεί στη ζωή σου;

Έχω ευτυχώς αγαπηθεί και αγαπήσει. Έχω αγαπηθεί από ανθρώπους που με βοήθησαν να γίνω καλύτερος. Κι έχω επίσης μοιραστεί με ανθρώπους μοναδικές εμπειρίες που με ολοκληρώνουν σαν άνθρωπο.

Οι παραστάσεις  από την ομάδα Εδάφους δεν έπρεπε να κυκλοφορούν σε dvd; Κυκλοφόρησαν μόνο κάποιες από τις μουσικές του Γιώργου Κουμεντάκη γι αυτές.

Υπάρχει μια ολόκληρη γενιά πλέον που δεν γνωρίζει αυτές τις παραστάσεις . Είναι κάτι σαν αστικός μύθος πλέον.

Εγώ φταίω γι’ αυτό .

Το «Πουθενά» και το «Μήδεια 2» θα κυκλοφορήσουν. Τώρα επεξεργάζομαι

Τις τεχνικές λεπτομέρειες..

Οι προηγούμενες εργασίες, είναι όλες γυρισμένες, αλλά παραμένουν  αμοντάριστες. Όμως δεν μου αρέσουν . Δεν ξέρω αν κάποτε αλλάξω γνώμη και δημοσιεύσω αυτά τα έργα. Είναι  πιο πιθανό να μοντάρω δείγματα άλλα ολόκληρα , μου είναι αφόρητα.

Στις τελετές τον Ολυμπιακών αγώνων είχες λόγο για τα dvd που κυκλοφόρησαν?

Όχι δεν είχα λόγο. Ήρθε ο κύριος Σάκαρης  που πήρε  τα δικαιώματα, μου ζήτησε συνεργασία, του είπα με ποιο τρόπο έπρεπε να γίνει, προσφέρθηκα να δουλέψω αμισθί,  πρότεινα να γίνει ένα special edition γιατί  ήθελα να μείνει ένα ντοκουμέντο και όχι η τηλεοπτική μετάδοση και το επόμενο που ξέρω είναι μια πρόσκληση που είχα  να παραστώ στην παρουσίαση του dvd.

Είναι χάλια. Πολύ κατώτερο των δυνατοτήτων μας. Με το υλικό που είχαμε μπορούσαμε να κάνουμε ένα dvd- σημείο αναφοράς για τις Ολυμπιακές τελετές.

Τι σε θυμώνει σήμερα;

Δεν έχετε χώρο. Next question.

Γυρίζοντας στον Καβάφη ,έναν σπουδαίο ποιητή, γιατί πιστεύεις ότι δεν είναι αρκετά προβεβλημένος στην χώρα μας; Χωρίς μια λεωφόρο με το όνομα του χωρίς έναν άγαλμα.

Δεν ξέρω αν είναι υποβαθμισμένος, είναι ποιητής. Η ποίηση είναι μια ιδιωτική τέχνη  και το βαρόμετρο της άξιας της μετριέται στις προσωπικές στιγμές  απέναντι στο ίδιο το ποίημα.M αρέσει που λειτούργει έτσι. Αλλά  εδώ δεν υπάρχει δρόμος Μαρία Κάλλας θα υπάρχει δρόμος Καβάφης? Η οποία άστραψε κιόλας κατά πόσο ο Καβάφης που είναι σπουδαίος αλλά ιδιωτικός. 

Δεν έχει πολύ μεγάλη σημασία, συμπεριλαμβανομένου και εμού, όταν βλέπεις

στην παρούσα κοινωνία να προβάλεται κάτι, κράτα και μικρό καλάθι. Αυτοί οι οποίοι είναι καλλιτέχνες που μέσα από τα χρόνια έχουν αποδείξει ότι διαρκώς αλλάζουν και επηρεάζουν  ζουν και από μονοί τους δεν χρειάζονται ούτε την πολιτεία ούτε κανέναν.

Για σένα τι ήταν ο Καβάφης 

Ο Καβάφης ήταν ένας ποιητής καταφύγιο στην ομοφυλοφιλία μου ,στην εφηβεία μου, δηλαδή ήταν ανακούφιση να ξέρω ότι διδάσκομαι στο σχολείο, όπως τον διδάσκομαι, έναν ποιητή που ήξερα ότι ήταν ομοφυλόφιλος. Moυ έδινε κουράγιο. Στα ενήλικα μου χρόνια είναι ένας από τους καλλιτέχνες που μαζί με άλλους με βοηθούν να καταλαβαίνω καλυτέρα την ζωή κάθε τόσο που επισκέπτομαι την τέχνη τους. Τώρα στην συγκεκριμένη δουλειά είναι μια επιλογή της Λένας Πλάτωνος ο Καβάφης. Είναι  ένα έργο που γράφηκε πριν εγώ μπω μέσα στην εξίσωση. Έρχομαι εκ τον υστέρων και με μεγάλη μου χαρά μου δίνεται η ευκαιρία να ασχοληθώ με την μουσική αυτή και με την ίδια την ποίηση του ποιητή.

Kι εδώ κάνεις κάτι καινούργιο

 Kάνω πρώτη φορά βίντεο.

Δημιουργώ μέσα από ένα άλλο μέσον, που το είχα αγάπη πολλά χρόνια και δεν το έπιανα, γιατί δεν γνώριζα την τεχνική του . Μ’ αρέσει να γνωρίζω την τεχνική της Τέχνης με την οποία ασχολούμαι και τώρα την μαθαίνω .Mέρος αυτής της εκμάθησης, είναι και η εργασία μου πάνω στο Καβάφη, στο Κ.Κ που παρουσιάζουμε με την Λένα Πλάτωνος .

Πιστεύεις ότι ο Καβάφης αφορά έναν νέο 20 ετών που ζει στην «μη γνώση» και στο κόσμο με τις ταχύτητες του ιντερνέτ ?

Και η δική μας γενιά δεν ήταν πολύ καλύτερη. Ο  Καβάφης φυσικά αφορά  τους νέους ανθρώπους, όσους έχουν υπαρξιακή ανησυχία .Aυτό έχει να κάνει με την ευαισθησία του ατόμου και όχι με την ηλικία. Είναι πολύ μοντέρνος ποιητής για κάποιο μυστηριώδη λόγο τα ελληνικά του και σήμερα σε κερδίζουν. 

Ποσό δύσκολο είναι το τίμημα  για έναν top καλλιτέχνη που έχει δηλώσει απερίφραστα από την αρχή την ομοφυλοφιλία του να διεκδικεί θέση σ αυτό που λέγεται ελληνική show biz;

Για έναν top/vers καλλιτέχνης θέλεις να πεις(γέλια). Εγώ το έσκασα από το σπίτι μου 18 χρoνών, για να μην χρειαστεί ποτέ να κρυφτώ. Είμαι από τους τυχερούς γιατί ο τομέας μου είναι η τέχνη και όπως όλοι γνωρίζουμε στην τέχνη υπάρχουν άνθρωποι ανοιχτοί σ αυτό , όπως και σε άλλα θέματα. Αυτό  που είναι δύσκολο, δηλαδή δεν μου αρέσει-το ήξερα ότι μπορεί να γίνει-είναι να χαρακτηριστώ ως gay καλλιτέχνης. Ξέρω ότι για πολλούς το γεγονός ότι είμαι ανοιχτός με την ομοφυλοφιλία μου τους ωθεί να κατηγοριοποιούν την δουλειά μου μ αυτό τον τρόπο. Δεν το ήθελα αυτό άλλα  δεν ήθελα και να παίζω κρυφτούλι ειδικά μετά την δημοσιότητα που έσκασε πάνω μου μετά τις τελετές . Δεν  είναι δύσκολο. Δεν με κολακεύει να ερμηνεύομαι μέσα από οποιοδήποτε στενό φίλτρο. Δεν το αξίζει, νομίζω η δουλειά μου άλλα τι να κάνουμε και αυτό είναι ένα από τα πράγματα της ζωής. Η παράστασή «2» ήταν το πρώτο θύμα αυτής της ανάγνωσης. 

Είναι σημαντικό τα δημόσια πρόσωπα που έχουν επιρροή να δηλώνουν τις σεξουαλικές του προτιμήσεις ;

Πιστεύω ότι στο στάδιο που βρισκόμαστε, ναι έχει σημασία για τους εξής λογούς 

Γιατί μπορεί να κατανοήσουμε ότι μπορεί τα δώρα που έχει ο κόσμος από εφευρέσεις, φάρμακα ,καλλιτεχνήματα ,σχεδιασμούς πραγμάτων, να ξέρει και την ποσόστωση που έρχεται από τις γυναίκες τους αλλόφυλους τους ομοφυλόφιλους. Διευκολύνει  στο να ανοίξουμε το χώρο της αποδοχής που όλοι έχουμε μέσα μας και να πάψουμε  να δυσκολεύουμε ανθρώπους να μεγαλώνουν αρμονικά μ αυτό που είναι και μ αυτό που θέλουν να είναι . Γ  αυτό πιστεύω ότι πολιτικά είναι σημαντικό. Όταν  φτάσουμε σε ένα καλύτερο στάδιο της κοινωνίας μας δεν θα έχει νόημα.

Τι έχεις να πεις για αυτούς που πιστεύουν ότι αν είσαι gay σήμερα είσαι  ουραγός του πολιτισμού σε αντίθεση με 20 χρόνια πριν που ήταν συνώνυμο  της πρωτοπορίας;  Με φρικάρει αυτό το αβασάνιστο της επιλογής κάποιες φορές…

Το gay δεν  είναι ιδιότητα, προτέρημα η παράσημο. Το gay  είναι απλός η ερωτική σου επιλογή .Δεν  σημαίνει κάτι αξιόλογο για τον άνθρωπο. Είναι δυνατόν να μπορεί να είναι μετρό αξιολόγησης το τι κάνεις στο κρεβάτι σου . Εμείς  δεν αγωνιζόμαστε να αναγνωριστεί το gay ως προτέρημα άλλα για να μπορεί να κάνει ο καθένας ότι θέλει από την στιγμή που δεν ενοχλεί τον άλλον και εκεί τελειώνει η πρόταση.

Δεν σε έχουμε δει ποτέ σε Pride στην Αθήνα, ούτε να αναλαμβάνεις κάποιο ρόλο σ αυτό. 

Σε κανένα pride δεν έχει τύχει να πάω.

Νομίζω ότι είναι χρήσιμα ,και τα πάρτι θα έχουν την πλάκα τους.

Άλλα δεν είμαι πολύ καλός στις γιορτές έχω ένα μελαγχολικό στίγμα. 

Ούτε τα σνομπάρω ούτε τίποτα.

Γενικά δεν βγαίνω. Όπως  δεν βγαίνω, έτσι δεν πάω.

Μ΄αρέσει πολύ να γίνεται το πάρτι, αλλά σπανίως πάω.

Έχεις ζήσει τις δύσκολες εποχές πως βλέπεις την εξέλιξη.

Είμαστε καλυτέρα από εκεί που ήμασταν. Πολύ καλύτερα από την εποχή που τρώγαμε ξύλο η μας συλλαμβάναμε στις «Επιχειρήσεις Αρετή».

Είμαστε πολύ καλύτερα  στα μεγάλα αστικά κέντρα βέβαια .Δεν τολμώ να φανταστώ πως μπορεί να μεγαλώνει και να βιώνει ένα παιδί την ομοφυλοφιλία του στην εφηβεία ζώντας στην επαρχία. Ακούω από φίλους ιστορίες και συμπεριφορές εναντίον ομοφυλόφιλων παιδιών στην επαρχιακή Ελλάδα που με κάνουν να ντρέπομαι.

Είσαι από τους ανθρώπους που πιστεύουν στο γάμο?

Είμαι από τους ανθρώπους που δεν πιστεύουν στο γάμο. 

Άλλα που πιστεύουν απόλυτα στο δικαίωμα του γάμου για όποιους θέλουν να το έχουν . Εγώ  δε θα θελα κανένα γάμο δεν ξέρω γιατί τον θέλουν οι άνθρωποι άλλα είναι απόλυτο δικαίωμα τους.

Εγώ θέλω το απόλυτο δικαίωμά μου να διαλέξω ποιος θα έχει πρόσβαση σε μένα αν αρρωστήσω, ή πως θα ρυθμίσω τα περιουσιακά μου.

Φοβόμαστε την δέσμευση …

Η δέσμευση αποτελεί  πολύ δύσκολο πεδίο. Αλλά μην πας μακριά.  Eδώ έχει χαθεί η τέχνη της συζήτησης, οι άνθρωποι μιλούν για τον εαυτό τους σε αυτιά που δεν ακούνε. Ζούμε σε αλλεπάλληλους μονολόγους. Φυσικά  δεν υπάρχει έδαφος ψυχικό και κοινωνικό για να δεσμευτούν οι άνθρωποι

Ετοιμάζεις κάτι για την άνοιξη?

Ετοιμάζω το «Μέσα» είναι ένα πείραμα που χρόνια θέλω να κάνω, από το 2005 και δεν είχα βρει  τον τρόπο.Tώρα έχουμε βάλει μπροστά την πραγματοποίηση του. Είναι  ένα σκηνικό πείραμα.

Θα είναι στο Παλλάς. Θα είναι η έξης κατάσταση: θα ανοίγει τις πόρτες κάποια ώρα τo θέατρο  και εσείς θα μπορείτε να μπαίνετε και να βγαίνετε όποτε θέλετε. Εμείς θα παρουσιάζουμε το έργο κι εσείς θα βλέπετε όσο επιθυμείτε.

info:

Κ.Κ.

Ο Δημήτρης Παπαϊωάννου σκηνοθετεί τον νέο κύκλο τραγουδιών της Λένας Πλάτωνος βασισμένο σε 13 ποιήματα του Κωνσταντίνου Καβάφη.

ΣΥΝΘΕΣΗ: Λένα Πλάτωνος 

ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Γιάννης Παλαμίδας 

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ - VIDEΟ - ΣΚΗΝΙΚΟ: Δημήτρης Παπαϊωάννου 

Διάρκεια Παράστασης:40΄

Η παράσταση είναι ακατάλληλη για ανηλίκους 

ΠΑΡΑΓΩΓΗ Ελληνική Θεαμάτων

YouTube: http://www.youtube.com/user/2BlackBox

Site: http://www.dimitrispapaioannou.com