Ανακαλύψτε τα γλυπτά της πόλης : Ομπρέλες Γιώργος Ζογγολόπουλος

Στέκουν δίπλα μας, τα προσπερνάμε, πολλές φορές μπορεί να μην παρατηρούμε καν την ύπαρξη τους. Είναι τα αγάλματα, οι προτομές και οι εικαστικές συνθέσεις στης πόλης και αποτελούν αναπόσπαστό κομμάτι της. Πολλά από αυτά είναι τόσο γνωστά που έγιναν το σήμα κατατεθέν της Θεσσαλονίκης  όπως το άγαλμα του Βενιζέλου, οι ομπρέλες του Ζογγγολόπουλου, το άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Κάποια είναι πιο σύγχρονα, κάποια λιγότερο γνωστά μερικά είναι πολυφωτογραφιμένα άλλα έχουν αφεθεί και παρακμάζουν. Στέκουν δίπλα σε μεγάλους δρόμους και πλατείες ακίνητα και μας διηγούνται ιστορίες από την πόλη.

 

Αποτελεί ένα από τα πιο πολυσύχναστα και πολυφωτογραφιμένα μέρη της πόλης. Κομμάτι κάθε τουριστικού οδηγού και αφιερώματος για την Θεσσαλονίκη. Το γλυπτό Ομπρέλες του Γιώργου Ζογγολόπουλου είναι ένα από τα πιο γνωστά γλυπτικά  μοτίβα του καλλιτέχνη που στην Θεσσαλονίκη το συναντάμε δύο φορές. Στην  Νέα Παραλία ανάμεσα από το άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου και του ξενοδοχείου Μακεδονία Παλλάς αλλά και  στην είσοδο του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης στην Helexpo – Δ.Ε.Θ. Η ομπρέλα είναι ένα απλό, φθηνό αντικείμενο της καθημερινότητας που κάθε σπίτι διαθέτει μιας και είναι ένα μέσο προστασίας από την βροχή. Παρ όλη την απλότητα της διαθέτει πλαστικότητα και μεταβάλλεται. Το 1987 ο  γλύπτης Γιώργος Ζογγολόπουλος  την προσέγγισε εικαστικά, ως ένα έργο τέχνης σε διάφορες παραλλαγές. Ξεκινώντας με μια απλή αποτύπωση μιας ομπρέλας το 1995, οι ομπρέλες έφτασαν στην Biennale της Βενετίας, όπου τοποθετήθηκαν σε πλωτή εξέδρα και έγινε η σύνδεση τους με το νερό και την θάλασσα. Αυτό το έργο έφτασε το 1997 στην Θεσσαλονίκη που εκείνη την χρονιά ήταν Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης. Τοποθετήθηκε στην παραλία αλλά μεταφέρθηκε για τις ανάγκες τις ανάπλασης της και επέστρεψε στην σημερινή θέση το 2013. Είναι φτιαγμένο από ανοξείδωτο χάλυβα σε διαγώνια κλήση με ράβδους να το στηρίζουν. Στο μικρότερης κλίμακας έργο στην helexpo αλλά και στην πρώτη εκδοχή της Βενετίας από τις ράβδους έβγαινε νερό το οποίο λειτουργούσε ως βροχή που έδινε κίνηση στις ομπρέλες. Όταν μεταφέρθηκε στην παραλία  δεν κρατήθηκε η  χρήση του ως σιντριβάνι. Κατασκευάστηκε μια ξύλινη εξέδρα στην βάση του και έγινε εκ νέου τοποθέτηση του φωτισμού έτσι που σήμερα είναι εύκολα προσβάσιμο και στέκονται σ αυτό εκατοντάδες άνθρωποι καθημερινά. Δίπλα του ακριβώς έχει φτιαχτεί ένα σιντριβάνι με πίδακες νερού που κάνει το χώρο πιο ελκυστικό.

Οι ομπρέλες του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης βρίσκονται μέσα σε σιντριβάνι, κατασκευάστηκαν το 1995 και είναι δωρεά του καλλιτέχνη προς το μουσείο. Είναι τοποθετημένες πάνω σε ράβδους (σωληνώσεις) που μετακινούνται όταν πέφτει νερό επάνω τους δίνοντας την ψευδαίσθηση της κίνησης της  βροχής πάνω σε μια ομπρελά. Ο  συνδυασμός  του ήχου που κάνει το νερό και της εικόνας δίνει μια μαγική αίσθηση σε ένα από τα ωραιότερα γλυπτά της πόλης.                           Ο Γιώργος Ζογγολόπουλος έχει χαρίσει στην πόλη τα δύο διασημότερα και μεγαλύτερα γλυπτά μοντέρνας τέχνης που έγιναν με τα χρόνια  σήμα κατατεθέν της Θεσσαλονίκης. Εκτός από τις ομπρέλες είναι και ο δημιουργός της «Νίκης της Σαμοθράκης» αφηρημένο γλυπτό στην είσοδο της helexpo – ΔΕΘ επι της Εγνατίας το οποίο αν και αρχικά δέχτηκε πόλεμο, αργότερα αγαπήθηκε και έγινε κομμάτι της ιστορίας.

Ο  Γιώργος Ζογγολόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1903 και σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας Το 1936 παντρεύτηκε με τη ζωγράφο Ελένη Πασχαλίδου από το έργο της οποίας με τίτλο «Ομπρέλες» πιθανό να εμπνεύστηκε τα γλυπτά του. Εκπροσώπησε την Ελλάδα 11 φορές σε Biennale από το 1940 έως το 2001. Συμμετείχε σε Πανελλήνιες Εκθέσεις και έλαβε μέρος σε δεκάδες ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Το 2004 σύστησε το κοινωφελές Ίδρυμα Γεωργίου Ζογγολόπουλου και απεβίωσε το ίδιο έτος. Στο Ίδρυμα κληροδότησε όλο το καλλιτεχνικό του έργο, καθώς και εκείνο της συζύγου του ζωγράφου Ελένης Πασχαλίδου–Ζογγολοπούλου. Το 2008 τοποθετήθηκε στην Ομονοία που τόσο αγάπησε το έργο του «Πεντάκυκλο» που μέχρι και σήμερα μπορεί κανείς θα θαυμάσει το κέντρο της πλατείας.